Artrose van de heup
In het kort
- Bij artrose verandert het kraakbeen in uw heupgewricht.
- De klachten zijn pijn en stijfheid in de heup, vooral ’s ochtends.
- Het is belangrijk om te blijven bewegen, maar overbelasting te voorkomen.
- Pijnstillers kunnen klachten verminderen.
- Bij erge klachten kan een injectie of operatie soms helpen.
Wat is artrose van de heup?
Artrose is een aandoening waarbij het kraakbeen in kwaliteit achteruitgaat. Het heupgewricht verbindt het bot van het bovenbeen met het bot van het bekken. Op de uiteinden van de botten zit een laagje kraakbeen. Dat kraakbeen is heel glad, zodat uw heup gemakkelijk kan buigen, draaien of strekken. Bij artrose wordt dit kraakbeen dunner en zachter. Veel mensen noemen het ook wel "slijtage" van de heup.
Hoe ontstaat artrose?
Hoe artrose ontstaat, is niet precies bekend. Duidelijk is wel dat het vaker voorkomt:
- bij mensen vanaf 45 jaar
- bij vrouwen
- bij mensen met overgewicht
- in beroepen waarbij de gewrichten sterk worden belast
- als artrose veel in de familie voorkomt
Soms ontstaat artrose na beschadiging van een gewricht door een ongeval.
Hoe wordt artrose aangetoond?
De huisarts kan artrose meestal aan uw klachten herkennen. De huisarts vraagt naar uw klachten en onderzoekt het gewricht.
Röntgenfoto's zijn niet nodig om artrose vast te stellen. Artrose is namelijk niet altijd te zien op een foto. En andersom is op een foto soms artrose te zien, terwijl iemand geen klachten heeft. Daarom wordt meestal geen röntgenfoto gemaakt om artrose vast te stellen.
De ernst van de pijn heeft vooral te maken met veranderingen in het gewricht (zoals ontsteking van het slijmvlies van het gewricht) die op een foto niet te zien zijn.
Adviezen bij artrose van de heup
Bij artrose is het belangrijk voldoende te blijven bewegen, maar overbelasting te voorkomen.
Elke dag bewegen
Het is belangrijk dat u een halfuur per dag actief beweegt. Bijvoorbeeld door te wandelen, fietsen of zwemmen. Met deze sporten belast u uw gewrichten namelijk regelmatig (en niet plotseling).
U kunt ook zelf op internet een persoonlijk beweegprogramma maken. Hierbij kiest u een activiteit (zoals fietsen of lopen), die u elke week iets langer gaat doen.
Oefenen bij de oefentherapeut of fysiotherapeut
Ook oefeningen kunnen de klachten verminderen. Ze kunnen de spieren rond het gewricht sterker maken. De therapeut legt uit welke oefeningen u kunt doen. En hoe u ze moet doen. Zij kunnen het ook voordoen. Daarna kunt u de oefeningen thuis zelf doen of onder begeleiding blijven. Blijf de oefeningen regelmatig doen. Daarmee voorkomt u dat de klachten terugkomen of verergeren.
Napijn
Krijgt u ‘napijn’, bijvoorbeeld de dag na het bewegen? Dan heeft u de heup te veel belast. Doe het de volgende keer wat rustiger aan.
Tijdelijk ontzien
Wanneer u veel pijn heeft, is het goed om het gewricht tijdelijk wat te ontzien. Blijf de gevoelige heup wel regelmatig bewegen, maar steun er zo min mogelijk op.
Zodra het iets beter gaat, moet u proberen uw dagelijkse bezigheden weer op te pakken. Ga weer stukjes lopen. Soms helpt het om daarbij een wandelstok te gebruiken.
Overgewicht
Bij overgewicht helpt afvallen om uw heupgewrichten te ontlasten. Een diëtist kan u daarbij begeleiden.
Hobby en beroep
Soms is het nodig om een andere hobby of beroep te kiezen om het pijnlijke gewricht te ontlasten.
Wat niet helpt
Er is onderzoek gedaan naar het nut van koude kompressen, acupunctuur, ultrageluidbehandeling, gebruik van braces, inlegzolen of speciale schoenen bij artrose van de heup. Maar het is niet bewezen dat een van deze behandelingen of hulpmiddelen helpt.
Ook voedingssupplementen (glucosamine , chondroïtine) worden niet aanbevolen. Er is onvoldoende bewijs dat ze helpen.
Medicijnen bij artrose
Hoe artrose verloopt verschilt per persoon.
De klachten kunnen vanzelf overgaan en wegblijven. Zelfs hardnekkige klachten kunnen soms na enkele weken nog verminderen. Meestal zijn de klachten wisselend. Perioden waarin de klachten verergeren en perioden waarin u minder klachten heeft, wisselen elkaar af.
Als het kraakbeen eenmaal is veranderd, is dat meestal blijvend.
Bij ernstige artrose komt het voor dat het gewricht na verloop van tijd minder goed werkt. U kunt er dan minder goed mee bewegen.
Wanneer contact opnemen bij artrose
Neem contact op met uw huisarts als de klachten door artrose lang aanhouden of verergeren. Een gewrichtsinjectie met een ontstekingsremmer kan dan soms helpen.
Een operatie is zelden nodig. Dit wordt pas overwogen als u het gewricht nog maar moeilijk kunt bewegen of wanneer u 's nachts veel pijn blijft houden. De huisarts bespreekt dit met u en kan u dan naar een orthopedisch chirurg verwijzen. Deze onderzoekt het gewricht en maakt een foto om te kijken wat de mogelijkheden zijn. De chirurg bespreekt met u welke behandeling mogelijk is en wat de voor- en nadelen zijn van een operatie. Soms is het bijvoorbeeld mogelijk om met een operatie stukjes aangegroeid bot te verwijderen of het gewricht te vervangen door een kunstgewricht.
Het onderstaande filmpje laat het plaatsten van een ongecementeerde heupprothese zien
Het onderstaande filmpje laat het plaatsen van een gecementeerde heup zien.